Dat Donald Trump het tot president heeft geschopt, wordt mede toegeschreven aan het feit dat het centrum het achterland veronachtzaamde. Datzelfde proces voltrekt zich nu in Nederland.
door Petra Stienen en Marcia Luyten
Leven Amsterdammers in een cocon? Sociaal geograaf Josse de Voogd beweerde onlangs in Het Parool dat er een mentale tweedeling is tussen Amsterdammers en de rest van Nederland. Hij riep daarom de hoofdstedelingen op eens wat vaker buiten hun stedelijke bubbel te treden en zich te interesseren voor wat er elders leeft.
De Voogd scheert met deze uitspraak weliswaar alle Amsterdammers over één kam, maar het gevoel dat veel hoofdstedelingen menen dat hun stad toonaangevend is voor heel Nederland, is herkenbaar. Ze hebben vaak een warme belangstelling voor het echte ver weg; voor Afrika, Amerika of het Midden-Oosten, dat is exotischer of kosmopolitischer, in elk geval interessanter dan het onbekende dichtbij.
Wij kregen die indruk toen we na onze boeken over Rwanda en Oeganda, Egypte en Syrië tegelijkertijd begonnen aan een boek over onze geboortestreek in Limburg. Marcia beschrijft in Het geluk van Limburg hoe de geschiedenis van de mijnen in Zuid-Limburg relevant is om te begrijpen hoe het een wingewest vergaat wanneer het postindustrieel gebied wordt; precies hetzelfde gebeurde in de rustbelt in de Verenigde Staten. Identiteitspolitiek en een stem op een nationalistische populist zijn het gevolg. Petra laat in haar boek zien hoe de Donderberg, de wijk waar ze opgroeide aan de andere kant van de spoorlijn in Roermond, een microkosmos is voor vragen over tweedeling, kansengelijkheid en migratie.
Verbaasd en verbijsterd
Alleen reageerden onze vrienden in de Randstad verbaasd en verbijsterd. Wat?! Een boek over Limburg? Hoezo?! Waarom?! We kregen meteen alle denkbare clichés over Limburg over ons heen: jullie schrijven dus over vriendjespolitiek, paapse kinderlokkers, vlaaien en fanfares? En dat terwijl personenpolitiek, relatiebeheer, het koesteren van regionale tradities en eigenheid juist een positieve kant hebben en bovendien steeds belangrijker worden, ook op het nationale toneel.